De torenfluiters.

Het is weinig mensen ontgaan, de geluiden van demonstranten tijdens de toespraak van Rutte. Een groep mensen had het plan opgevat, om op het moment dat Nederland aan de buis zat gekluisterd, zoveel mogelijk lawaai te maken. Een paar dingen vielen mij op. Zo werd er gedemonstreerd voor de vrijheid. Er zijn mensen in Nederland die geloven dat de huidige maatregelen bedoeld zijn om de Nederlanders de vrijheid te ontnemen. Niet alleen Nederland, heel Europa zou op die weg zitten.  

Nu kan je niet beter het tegendeel van dat idee bewijzen dan gisteravond. Een handvol torenfluiters bleek in staat om zichzelf te agenderen tijdens een tv programma dat met acht miljoen kijkers het best bekeken tv programma ooit bleek te zijn. Tenminste buiten een sportprogramma. Je hebt In Nederland niet veel meer nodig dan wat potten en pannen en een fluitje om jouw idee voor een groot publiek te agenderen. Hoeveel vrijheid had je gewild?

De torenfluiters lieten ook iets anders zien. Dat een kleine minderheid de agenda voor een grote groep kan bepalen. Laten we eerlijk zijn het verstoren van de toespraak zorgde voor nogal wat ergernis. 

Dat fluiten zien we niet alleen onder het torentje. Er wordt gefloten op Twitter en op Facebook. Er wordt gefloten op Instagram en alle andere internetplatformen. Het internet wordt gedomineerd door mensen die een afwijkend liedje fluiten en daarmee de aandacht trekken van de media. Een afwijkend idee krijgt nu eenmaal meer aandacht dan het gewone, het bekende.

Eerlijk gezegd weet ik niet of dat goed of slecht is. Showroom was altijd al een goed bekeken programma. De man met drie benen en de vrouw met de baard trok altijd al volle zalen. Aandacht voor het ongewone voorziet in een behoefte. Nieuw is misschien wel dat die behoefte nu wordt omgezet in likes en shares. Het internet heeft een nieuw betaalmiddel gecreëerd dat buitengewoon goed blijkt te werken. Je wordt betaald voor aandacht.

Er is wel een keerzijde. Krijg je aandacht dan loop je ook zomaar in je eigen mes. Aandacht zorgt voor een gevoel van bevestiging en als je ideeën worden bevestigd kan je het idee krijgen dat wat je bedacht hebt echt waar is. Dat verzinsels kloppen alleen omdat andere mensen, die eigenlijk ook geen flauw idee hebben, jouw verzinsels bevestigen. Als veel mensen hetzelfde vinden is het immers al bijna waar. De Torenfluiters hadden aan aandacht geen gebrek, misschien denken ze alleen wel daarom dat ze een punt hadden. Dat ze gelijk hadden.

De geest is allang uit de fles en het is nog niet helder hoe we weer in evenwicht kunnen komen.

Het is de menselijke aard om aandacht te geven aan het ongewone. Dat zorgt ervoor dat mensen met ongewone ideeën de talkshowtafels zullen blijven bevolken. Het nieuws blijven domineren. Dat mensen niet gehinderd door enige vorm van inhoudelijke kennis, niet anders dan google, vanuit de eigen bias de kijkers en luisteraars kunnen toespreken. Je ziet mensen die tot een maand of wat geleden automonteur, media adviseur, bakker of dansleraar waren zomaar een groot podium krijgen. Praten over een onderwerp waar ze acht maanden geleden nog niet een letter over hadden gelezen.

Het opleggen van regels leidt vanzelfsprekend naar tegenkrachten. Krachten die dankzij het internet, waar het vreemde en het afwijkende wordt uitvergroot, de kans krijgen om te groeien. We hebben er nog geen antwoord op. Tot die tijd kunnen we denk ik maar het beste in gesprek blijven, ook met de torenfluiters.