Laten we nou voor deze ene keer eens eerlijk zijn over marketing.

manipuleren lijkt over de grens. 

Het is een dunne lijn, het beïnvloeden van mensen om jou aardig te vinden. Wat mag wel en wat mag niet. Elk bericht, woord, beeld of geluid dat wordt verzonden heeft invloed, dat is helder. De grens van wat kan en mag lijkt soms wat uit het oog verloren en marketing staat op eenzame hoogte als het gaat om het morrelen aan die grens.

Ideeën, mensen en beroepsgroepen worden in diskrediet gebracht met hetzelfde doel, vertellen dat andere ideeën beter zijn. Nieuwe ideeën. Zo ontstaan hele stromingen, mensen die belang hebben bij nieuwe ideeën gaan ermee aan de slag en zetten zich met kracht af tegen gangbare ideeën. Elke nieuwe toetreder zoekt een nieuw idee. Zo worden nieuwe ideeën versterkt met als gevolg een nieuwe waarheid.

Het marketing vak is hier uitermate gevoelig voor. Dat heeft een simpele reden. Je kunt van alles roepen zonder een wetenschappelijke of cijfermatige onderbouwing. Marketing is een waarheid die niet kan worden getoetst. Elke wetenschapper zal na het stellen van een paar eenvoudige vragen al het idee hebben dat een marketeer of communicatiespecialist een luchtfietser is. Hoe mooi, hip of modern of nieuwerwets het verhaal ook is zodra het gaat over resultaten gaat de deur nog steeds dicht.

Marketing is waarschijnlijk een van de weinige industrieën waarin honderden miljarden omgaan zonder dat er echt wordt afgerekend kan worden op resultaat. Natuurlijk zijn er modellen verzonnen om marketing uitgaven te legitimeren. Maar wat iedereen ook roept er bestaat geen wetenschappelijk reproduceerbare marketingformule. Om dat te verhullen is er marketing jargon waar je vaak geen touw aan vast kunt knopen en zijn er honderden fancy functie omschrijvingen.

Laten we voor deze ene keer eens eerlijk zijn.

Marketing en communicatie adviseurs die het tegendeel beweren, die beweren dat zij het precies weten en daarbij en passant ideeën van anderen in diskrediet brengen waarom verkopen ze dan niet meer van hun eigen spullen.

Als je het precies weet en het is een reproduceerbaar proces met gegarandeerde resultaten dan zat je toch allang in je huis in Zuidfrankrijk in plaats van je elke dag naar kantoor te slepen en klanten te overtuigen van jouw geweldige formule. Of je nu kliks verkoopt of creatieve merkconcepten het is geen wetenschap, als je het precies zou weten dan stopte je er toch direct je eigen geld in.

We weten het niet exact, niet anders dan dat je moet zorgen dat mensen je kennen. Als ze je kennen en een positief beeld van je hebben zullen ze je eerder iets gunnen. En mensen zijn bereid om meer te betalen aan een bekende dan aan iemand die ze niet kennen. Vanaf dat kennispunt zit je op een glijbaan. Hoeveel het precies kost voordat je bekend bent en hoe lang het precies gaat duren voordat klanten je iets gunnen weten we niet.

Er zijn eenvoudigweg teveel componenten die invloed hebben op het resultaat die buiten de invloedsfeer van de marketeer of communicatiespecialist liggen. Het weer of economische omstandigheden hebben meer invloed dan elke willekeurige marketingactie. Er is geen enkele marketing- of communicatie adviseur die je garandeert dat er meer geld uitkomt dan dat je er in stopt. 

Het gevolg is dat er tientallen stromingen en ideeën zijn in het marketing denken die in de kern eigenlijk allemaal hetzelfde doel nastreven.

Mensen beïnvloeden om in de gunst te komen, gunst die zich wellicht vertaalt in verkopen. Over dat thema is veel geschreven, heel veel en er zijn ideeën ontwikkeld waar je je op zijn best in zou kunnen vinden. Ideeën van Cialdini, Dichter, Bernbach, Ries & Trout en dichter bij huis Giep Franzen. Mensen die proberen dichter bij de marketing waarheid te komen maar ook niet in staat blijken om een recept voor te schrijven met louter werkzame bestanddelen.

Zodra beïnvloeden manipuleren wordt gaat het mis. Hoewel de begrippen dicht tegen elkaar aanschurken voelen we op onze klompen dat er verschil is. Misschien is het wel de belangrijkste ongeschreven regel en gaan alle hedendaagse marketingdiscussies in werkelijkheid over over dat thema. Is het beïnvloeden of is het manipulatie.