 |
| V&D verdwijnt nog niet uit het straatbeeld. |
Voor DA duurde dat faillissement niet langer dan acht uur toen was de doorstart al een feit. Het scenario voor het gefailleerde V&D ligt al klaar. De onrendabele winkels gaan sluiten. Voor de winkels waar geld wordt verdiend is wel een toekomst. Voor Macintosh liggen dezelfde plannen waarschijnlijk ook al klaar dat wil zeggen als er winkels bij zijn die wel renderen.
Afgaande op de omvang van het concern mag je daar gerust van uit gaan. De concerns nemen deze maatregelen om te herstructureren. Andere oplossingen waren niet meer voorhanden. Die herstructurering lijkt, nu de koopkracht voor het eerst sinds jaren weer in de lift zit, de moeite waard. Voor de liefhebbers van verandering, kanteling en interruptie ligt er een dieper verscholen boodschap.
De verhuurders van het onroerend goed hebben waterdichte contracten, net als de banken en de medewerkers met hun arbeidsovereenkomsten. Zo waterdicht dat het hele systeem van waarderingen en financieringen erop is gebaseerd.
De onroerend goed bazen hebben een financiering die gebaseerd is op langlopende contracten en geïndexeerde huurprijzen. Zo kon het dat investeerder KKR de V&D panden aan IEFcapital / Bouwfonds verkocht die ze direct weer aan V&D terug verhuurde. De prijs van het onroerend goed was gebaseerd op langlopende huurcontracten. KKR kreeg zo de hoofdprijs en zadelde V&D op met onbetaalbare huurprijzen.
Retailer V&D is echt niet enige die met handen en voeten gebonden zat aan huurprijzen die niet overeenstemmen met de werkelijkheid van de markt. Leveranciers hebben kredieten gebaseerd op de onderliggende kwaliteit van hun klanten en medewerkers hebben hypotheken gebaseerd op arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd. Medewerkers van V&D waren gemiddeld lang in dienst met als gevolg dat afvloeiingsregelingen onbetaalbaar bleken. Dat systeem van arbeidsovereenkomsten is gebaseerd op een wet uit 1945. Alles zit muurvast.
Net als bij Jenga kan het uitrekken van één steen de hele toren doen omvallen. Met als resultaat dat niemand aan de stenen durft te trekken en alle stenen gewoon op hun plek blijven. Niemand kan water bij de wijn doen, je kunt je suf onderhandelen met vastgoedbazen, bonden, banken en het UWV maar ondertussen raakt het geld gewoon op.
Uiteindelijk rest dan alleen nog het faillissement. Een falend systeem met alleen maar verliezers dat is gebaseerd op een wet uit 1893. De bazen van Sun (de eigenaar van V&D), DA en Macintosh hadden waarschijnlijk wel andere ideeën maar die waren door zwakke balansen en vastzittende contracten onuitvoerbaar. Sun pompte al 200 miljoen in V&D zonder ooit een dubbeltje dividend te hebben geïncasseerd (FD). Toch worden ze nu in de pers toch afgeschilderd als de gehaaide investeringsboeven.
Onzin natuurlijk, je boekt echt niet voor je plezier 200 miljoen af. Terwijl er geen partij is die de situatie van V&D beter kent dan Sun worden ze in de pers afgeschilderd als een slechte kandidaat. Sun zou onbetrouwbaar zijn maar zorgde er ondertussen wel voor dat medewerkers van een verlieslatend concern vijf jaar lang salarissen kregen overgemaakt. Iedereen is boos en er wordt gezegd dat er een luchtje zit aan de faillissementen.
Het zou een truc zijn om goedkoop mensen te lozen. Dat concept van mensen lozen is iets uit de tijd van de industriële revolutie. Een idee dat alleen nog bestaat omdat we een falend systeem van arbeidsovereenkomsten hebben.
Een systeem dat niet meer werkt. Zo als het vandaag lijkt blijven waarschijnlijk nog veel winkels onderdeel van het straatbeeld. Het was niet meer dan een schokgolf, veroorzaakt door een falend systeem van contracten en kredietverlening.
Gevoed door technologische ontwikkelingen en het internet komen er veranderingen uit hoeken die je moeilijk kunt zien aankomen. Durfkapitalisten investeren in vaak tientallen bedrijven tegelijk, met de gok dat één goede exit alle gemaakte verliezen compenseert en nog wat oplevert.
Gefascineerd door omzetten lijkt het mensen minder te interesseren of er een echt een levensvatbaar model is. Uber staat inmiddels symbool voor het disruptieve model. In het eerste half jaar van 2014 liep het verlies van Uber op tot $160 mln, op een omzet van $103 mln. Persbureau Bloomberg maakte juni 2015 bekend dat Uber bij presentaties aan toekomstige investeerders vertelt dat het bedrijf een operationeel verlies van $470 mln lijdt, op een totale omzet van $415 mln.
Toch staat Uber voor veel mensen symbool voor een nieuwe manier van denken. De adoratie voor dit soort spelers is extra merkwaardig omdat de investeerders achter deze concepten geen andere doelen nastreven dan KKR of de Sun Capitals van deze wereld. Het zijn moeilijk verklaarbare concepten.
Dankzij bergen geld op zoek naar rendement draait het internet casino op volle toeren. Investeerders met hele diepe zakken voeden bedrijven die jaren met verlies mogen draaien. Grote investeerders met in hun kielzog de kleine belegger die op zijn spaarrekening zijn geld alleen nog maar ziet verdampen.
Er heerst een soort geloof. "Als grote slimme investeerders er in geloven waarom zou ik dat dan niet doen". Het roept bij mij een vaag gevoel van herkenning op. Destijds werd de kleine belegger ook zonder met de ogen te knipperen geadviseerd om aandelen Baan te kopen tegen een K/W van 100. Tegen de tijd dat de kleine beleggers met verliezen worden opgezadeld zijn de grote investeerders allang vertrokken.
Er word geld gepompt in bedrijven waarvan heel veel net als begin 2000 het gewoon ook niet gaan halen maar die ondertussen de markt wel op zijn kop zetten. Zo kan de groenteboer op de hoek nu zomaar concurrentie krijgen van een online groentebedrijf uit India dat wordt gefinancierd door durfinvesteerders uit China.
Het is een nieuwe zakelijke realiteit. Een realiteit die vraagt om flexibiliteit in arbeidscontracten, huurcontracten en financieringen. Flexibiliteit die er gewoon niet is. Om te anticiperen op de disruptieve krachten is water bij de wijn doen allang niet meer voldoende. Om te overleven moet je nieuwe wijn maken.
Als je tot hier hebt gelezen dan vindt je deze artikelen ook interessant.
-Het omvallen van V&D en Macintosh is misschien wel geen goed nieuws voor online retailers.(1)
-De ondergang van V&D, Macintosh en DA heeft misschien wel niets met het internet te maken. (2)
Ben het hier met je eens. Flexibiliteit is te laag, waardoor retailers niet kunt inspringen op dergelijke ontwikkelingen. Zoals je terecht opmerkt is de weg naar faillissement al ingezet toen Vendex werd ontmanteld en m.n. toen het vastgoed (wat in eigendom was) los is doorverkocht. Korte termijn winstdenken dus.
BeantwoordenVerwijderenHetzelfde is het geval bij HEMA: ooit een gezond bedrijf met veel eigen vermogen, inmiddels opgezadeld met schulden en te hoge rente, waardoor rode cijfers worden geschreven (international expansie compenseert nog iets). Durfkapitalisten van dit soort hebben zeker niet het goede voor met de bedrijven die ze opkopen, in tegenstelling tot de investeerders bij bijv. Rocket Internet (o.a. Zalando, Westwing). Flexibele huurcontracten en arbeidscontracten zullen hier niet helpen.