We doen het samen,

We zijn een ondernemend volkje, op dit moment telt Nederland zo'n twee miljoen bedrijven waarvan grofweg één miljoen bestaat uit zelfstandige ondernemers zonder personeel. Allemaal mensen die in het diepe zijn gesprongen. Het diepe ja want als je gaat ondernemen sta je er alleen voor. Niet een beetje alleen, helemaal alleen. Waarom zoveel mensen zich aangetrokken voelen tot die onzekerheid is mij een raadsel.

Veel van die ondernemers staan voor de ultieme test nu want ga je het redden. Dat is de vraag. Nu het zo duidelijk is dat we nog een tijdje in onzekerheid zullen blijven over de toekomst tekent zich een helder beeld af. De overheid doet zijn best om bedrijven overeind te houden. Die steun is primair gericht op de kosten van personeel. Ondernemers moeten voor zichzelf zorgen. Dat is ook de afspraak, als ondernemer neem je de verantwoordelijkheid voor de toekomst in eigen hand.

Maar juist die toekomst daar gaat het nu mis. Die toekomst is voor een aantal sectoren onzeker. Hoe lang gaat dit duren. Niemand weet het. Onzekerheid betekent dat een bank niet kan financieren, dat kan je overigens geen enkele financier kwalijk nemen. Als je geen projectie voor de toekomst kan maken is een financiering niet aan de orde. Als je geld leent moet je wel enig idee hebben of en wanneer je dat geld weer terug krijgt. In uitzonderlijke gevallen wellicht maar dan ook met uitzonderlijke risico opslagen.

Hoever kan je zelf gaan. Ik lees dat overal, ondernemers moeten buffers hebben voor dit soort onzekerheden. Maar wat doe je met die buffer. In je bedrijf steken terwijl je ziet dat er elke maand geld achteraan moet. Dat zou nog kunnen als er licht in de tunnel was. Maar het licht dat je nu ziet branden zijn meer waarschijnlijk de lampen van een tegenligger. Een extra obstakel.

Die buffer heb je misschien harder nodig voor je eigen voortbestaan.

Een ondernemer die in de problemen komt kan nergens op rekenen. Nou ja op de hoon van de vijfde kolonne, de mensen aan de zijlijn die altijd al riepen dat het niet goed zou komen, Die vonden dat die auto toch al te groot was. De stuurlui aan wal die het allemaal wel aan zagen komen. Had je ook maar niet al die winsten elke keer opnieuw in de zaak moeten steken. Had je jezelf privé maar wat meer moeten verrijken want daar maak je in Nederland namelijk ook veel vrienden mee.  

Financieel is er niets voor jou.

Met al je goede intenties kan je twintig jaar lang elk jaar opnieuw de kas van de vrienden van fiscus met tonnen spekken maar in the end is er voor een ondernemer niets. Je kan miljoenen bijdragen aan de staatskas maar het betekent niets. Er is niets. Nou ja de bijstand en natuurlijk de schuldsanering want het stoppen van een zaak gaat vrijwel altijd gepaard met schulden. Die kan je vanuit de bijstand nooit terugbetalen dus rest de schuldsanering, drie jaar lang een streng regime met wat zakgeld.

Dat niet alleen, terwijl jij je buffers aanspreekt om je bedrijf aan de praat te houden verdampt de goodwill van je onderneming. Voor veel zelfstandigen is de zaak het pensioen. Dat je aan het eind van de rit de zaak verkoopt aan je medewerkers, aan de concurrent of aan je kinderen. Terwijl deze crisis aanhoudt verdampen er miljarden aan goodwill. De buffers worden aangesproken om te redden wat er te redden valt, je teert in op je vermogen.

Dat heeft vervelende effecten, minder vermogen kan betekenen dat de bank in actie moet komen. Want ja die hebben jou geld geleend omdat daar ook vermogen tegenover stond. Nu die posities veranderen kan je wachten op dat telefoontje. Of je geld bij wilt storten of andere zekerheden kan laten zien. Want ja anders verandert het risicoprofiel en dat heeft dan weer nare effecten voor de risico opslag van je financiering. Meer risico is meer rente. Meer kosten en daar zit je nu net op te wachten.

Terwijl je overal om je heen hoort dat we het samen doen en dat je toch wel buffers hebt, verdampt het laatste restje goodwill uit je onderneming. Het zou mij niet verbazen als er inmiddels al miljarden aan goodwill door het putje zijn gespoeld. Goodwill is dat stukje waarde dat je creëert door jaar op jaar aardige resultaten te boeken. Iemand die de zaak koopt is bereid om wat extra te betalen omdat dat in een jaar of wat verdiend gaat worden. Omdat het bedrijf een toekomst heeft. Oh ja weer die verduivelde toekomst.

Dat is die buffer, dat is het eigen vermogen, die goede naam, de loop in de zaak, dat pand op die toplocatie, die topevenementen die elk jaar bijdragen aan het resultaat. Allemaal elementen de nu verdwijnen als sneeuw voor de zon. Dat is je pensioen dat is waarde die je de afgelopen tien vijftien jaar bij elkaar gewerkt hebt.

Nou ja geen nood.

De groter zullen groter worden, dat is het resultaat van deze strafexpeditie. De brouwerijen zullen hun posities verder kunnen versterken door die horecagelegenheden op te eten die nu nog zelfstandig zijn. Als in een spelletje monopolie kunnen ze van huizen hotels maken. Grote kapitaalkrachtige leveranciers kunnen voor een habbekrats de uitgemergelde ondernemer de helpende hand reiken. Weg zaak. Vastgoedbonzen kijken vast om zich heen wie er strak niet meer verder kan omdat de huurinkomsten opdrogen. Alles komt te koop en wie geld heeft is nu en straks koopman. We kijken naar een ongeluk in slow motion.

Ondernemers moeten keuzes maken maar worden gehinderd door emotie en betrokkenheid. Dat je het steeds weer opnieuw probeert. Tegen beter weten in je buffers opbrandt met als enig vooruitzicht de bijstand. Als je zo balanceert is de zoveelste specialist op tv die voor de vuist weg zegt dat we maar beter de zaak weer op slot kunnen doen goed voor minstens drie extra nachten zonder slaap. Want hoe moet dat dan verder.

Met verbazing zie ik hoe gemakkelijk dit soort grote woorden ons elke dag opnieuw bereiken. Mensen met overheidsbanen die zonder schroom wat schoten voor de boeg geven. We doen het samen was nog nooit zo onwaar geweest als nu. Terwijl de één de winkel op slot moet doen keert het ministerie van VWS bonussen uit omdat de medewerkers moeten overwerken.

We doen het samen.